Mannelijke yemen kameleon

Wetgeving: Alle soorten CITES B ( Chamaeleo chamaeleon CITES A)
Kameleons zijn vanwege hun bizarre uiterlijk en interessante gedrag erg aantrekkelijk. De meeste soorten zijn echter zeer moeilijk in leven te houden laat staan kweken. De Yemen kameleon is relatief een makkelijk soort en er wordt dus ook veel mee gekweekt.

Uiterlijk
Mannetjes van de ondersoort C.c.calyptratus worden totaal 50 cm groot en hebben een 6 cm hoge helm op de kop. Gezonde, niet gestresste mannen zijn bijzonder fraai turkoois gekleurd met vier bruinige strepen. Alleen de mannetjes hebben sporen op de achterpoten, ook al als jong zijn. Vrouwtjes worden 35 cm groot, hebben een kleinere helm en kleinere keelstekels. Ze zijn meestal egaal groen met witte vlekken. Vrouwtjes worden tot 3 jaar oud, mannetjes tot 5 jaar.
De ondersoort C.c.calcifer blijft kleiner (30 cm) en is minder fraai gekleurd. Het is onduidelijk of het hier om een echte ondersoort gaat.

Verspreidingsgebied
Deze kameleon bewoont in Jemen en Saoedi-Arabië bossen op hoogvlaktes, goed begroeide oevers van rivieren, meren en warme kustgebieden. Het klimaat is vrij droog.

vrouwelijke yemen kameleon

Huisvesting
Plaats deze soort in een kamerterrarium of neem een minimaal 120x100x100 cm groot (glazen) terrarium voor een man en één tot drie vrouwtjes. Zorg voor veel ventilatie en een temperatuur van 28-32°C met 35°C onder de spot, ’s nachts 18-25°C. Leg zand op de bodem en geef liefst UV-licht. Sproei elke ochtend licht met water, RV 50-70%. Boots een regentijd van april tot september na door meer te sproeien. Deze kameleon drinkt goed uit een bakje water. Mannetjes zijn erg agressief tegenover andere kameleons en zeker tegenover soortgenoten.

Mannelijke yemen kameleon

Voeding
Deze soort is hoofdzakelijk carnivoor. Opgroeiende en zwangere dieren eten gemakkelijk vijf tot tien prooien per dag! De dieren eten soms bladeren, bloemen (paardebloem) en vruchten (dadels en vijgen). Men beweert soms dat C. calyptratus veel vitamine A nodig heeft. Voer de krekels derhalve geraspte wortels, enkele uren voor het voeren.

Paring
Mannetjes zijn meestal paarbereid en vertonen territoriaal pronkgedrag als ze een vrouwtje zien. Een niet-paarbereid vrouwtje veranderd totaal van kleur naar donkergroen/zwart met witte en gele vlekken.

niet-paarbereide vrouwelijke yemen kameleon

Eileg
Dertig tot veertig dagen na de paring volgt de eileg in een 30 cm dikke laag vochtig zand. C.c.calyptratus legt 50 tot 90 eieren, C.c.calcifer legt 25 tot 40 eieren. Deze komen bij constant 26°C in gelijke delen water en vermiculiet na ± 160 tot 170 dagen uit. Maak na 21 weken het substraat iets vochtiger (regentijd). De jongen zijn 7 cm groot en groen met witte vlekken. De manne-lijke spoor is direct na uitkomst al zichtbaar. Onder ideale omstandigheden is het vrouwtje twee maanden na de eileg weer paarbereid.

Jonge yemen kameleon

Opfok
De opfok van jonge kameleons kan erg goed gaan, hoewel soms vrijwel alle jongen sterven. De eerste weken kan het hele in een grote bak met veel planten en véél voer worden gehouden. Voorkom stress en uitval door de jongen, voordat ze territoriaal worden, individueel in kleine terraria te plaatsen. Daar vinden ze snel en gemakkelijk voedsel. Kleine terraria zijn echter gevoelig voor ongelukjes en wisselingen in temperatuur en vocht.
Houd jonge dieren even warm als de oudere dieren. Sproei één maal daags zo veel, dat het vocht na twee uur is verdwenen en sproei zo min mogelijk op de jonge dieren zelf. Jonge kameleons verdrinken snel in kleine plasjes water.
Het voedsel moet een verkleinde versie zijn van dat voor de ouderdieren (bladluizen, fruitvliegen). Het is een genot te zien hoe jonge kameleons het vermogen van hun tong ontdekken en ermee oefenen.
Kameleons groeien snel, veel soorten zijn al na een half jaar volwassen.

Ziekten
Kameleons zijn zeer gevoelig voor veel ziekten. Allerlei parasieten (Coccidia, Salmonella, Trichomonas en wormen) die wildvangdieren meestal meedragen, kunnen door stress problemen veroorzaken.
Het is belangrijk dat de oogopening rond is en dat beide ogen tegelijk sluiten. Als een kameleon zijn verzorger of andere dieren niet in de gaten houdt (ogen dicht), is dat een teken van stress. De oogtorentjes moeten bovendien op de kop staan en niet erin verzonken lijken. Dikke kanen of poten duiden op een bacteriële infectie.
Houd een nieuwe kameleon minstens 6 weken in quarantaine voordat het dier met andere dieren in contact komt. Koop geen hoogzwangere vrouwtjes, want door de stress leiden zij vaak aan legnood.

Jonge yemen kameleons

Verdediging
Bij gevaar vertrouwen kameleons in eerste instantie op hun schutkleur en verstoppen vaak hun lichaam achter de tak waar ze op zitten. Daarna dreigen ze met kleuren, opgeblazen lichaam, opgezette keel, open bek en sissen. Ze kunnen hard bijten. Ze zijn in principe traag, maar kunnen in geval van nood behoorlijk snel uit de voeten.

Hanteren
Kameleons zijn zeer stressgevoelig en moeten echt zo min mogelijk gehanteerd worden. Geef de dieren zo veel mogelijk rust, op alle mogelijke manieren. Hoogzwangere, gestresste (b.v. veel gehanteerde) vrouwtjes kunnen aan legnood lijden.
Laat bij een simpele verplaatsing de kameleon op een tak klimmen en verplaats de tak, eventueel in een tempex doos.