Baardagaam

Populaire hagedis met boeiend uiterlijk en zeer interessant gedrag, die goed te houden en te kweken is makkelijk ‘tam’ kan worden. Voor wie een groene leguaan te groot wordt, is de baardagaam een mooi alternatief.

Oude naam voor Pogona: Amphibolurus
De nieuwe naam: Acanthodraco

Uiterlijk
Deze 50 tot 60 cm grote, (licht)bruine dieren hebben stekels op en onder de kop (de baard). Het lichaam is horizontaal afgeplat en bezet met vele zachte stekels.

Verspreidingsgebied
Australië, in droge halfwoestijnen en in droge, open bossen. Deze grondbewoner kan goed klimmen.

Baardagaam

Gedrag
Baardagamen zijn dagactief. Reeds jonge communiceren via een langzame armzwaai. Ook volwassen vrouwtjes doen dit tegenover mannetjes.

In dreighouding staat een dier in schuine stand met een geheel afgeplat lichaam en uitgezette, pikzwarte baard. Soms doet een baardagaam daarbij zijn bek nog open. Baardagamen koelen zich af door hun bek wijd open te houden.

Huisvesting
Plaats een groot woestijnterrarium voor deze actieve dieren, minimaal 150 x 50 x 50 cm voor een paar of trio (1.2) of 100 x 40 x 40 cm voor een enkeling. Zorg voor 30°C tot 45-50°C onder de spots.

Mannelijke baardagamen raken, zelfs als ze samen zijn opgegroeid, op den duur gestrest van elkaar. De niet te vermijden gevechten kunnen zeer fel zijn en het is beter het onderdanige mannetje op tijd elders onder te brengen en te controleren op wormen. Ook overbevolking kan tot stress, agressie, verwondingen en afgebeten lichaamsdelen leiden. Mannetjes kunnen plots agressief reageren tegen andere hagedissensoorten en deze flink beschadigen.

Aanhoudend paarlustige mannetjes jagen vrouwtjes in de stress. ‘Continu bevruchte’ vrouwtjes produceren tot 4 legsels in een jaar en kunne nauwelijks op kracht komen. Plaats dan het mannetje apart in een zo groot mogelijk terrarium (minimaal 100 x 40 x 40 cm). Alleen voor een paring komen de dieren enkele dagen bij elkaar.

Baardagamen

Voeding
Allerlei insecten, kleine knaagdieren, ei, katten of hondenvoer ui blik, groente en fruit. Geef ongeveer 75% dierlijk voedsel. Een volwassen baardagaam eet veel, minimaal ± 25 volwassen krekels per week en af en toe een muis of nestrat. Baardagamen verteren snel en poepen veel, ze staan bekend om enige stankoverlast. Verwijder daarom regelmatig poep, zeef het zand en vervang twee keer per jaar al het zand. Besproei de dieren tweemaal per week, ze drinken liever vallende druppels dan uit een schaaltje.

Geslachtsonderscheid
Pas wanneer baardagamen geslachtsrijp beginnen te worden en in paarstemming zijn, zijn ze redelijk te sexen. Mannetjes krijgen grotere, donkerder femoraal- en pre-anale poriën en een iets grover uiterlijk. In de paartijd is de baard van het mannetje helemaal zwart. Ook vrouwtjes kunnen enige zwartkleurig vertonen.

Parende baardagamen

Paring
Geef een winterrust van 8 weken bij 20-25°C overdag, 15-20°C ’s nachts. Na kopknikken en nekbijten volgt soms een paring. Haal een te opdringerig mannetje weg als het vrouwtje vermoedelijk bevrucht is.

Jonge baardagaam komt uit ei

Eileg
Een bevrucht vrouwtje zal, bij goede voeding, na enige weken dik worden en bulten in de onderbuik vertonen. Maak dan een plek met minimaal 10 cm dik, vochtig substraat, b.v. vochtig zand onder een platte steen (of plank) in het terrarium of een bak met vochtige aarde.
In een zelfgegraven ondiep hol worden 10 tot 30 eieren gelegd. Het vrouwtje maakt het hol weer dicht en stampt het zand hard aan met haar platte voorhoofd.
De 10 cm grote agaampjes komen na 55 á 75 dagen bij resp. 32-28°C uit het ei. De lagere temperatuur geeft veel vrouwelijke nakomelingen, de hogere veel mannelijke.

Jonge baardagamen

Opfok
Verzorg maximaal 10 even grote jongen in een ± 110 x 50 x 50 cm groot terrarium. Houd ze goed in de gaten: zeker in te kleine terraria en bij te weinig voer (kleine insecten) worden staarten en tenen afgebeten. Fok, indien mogelijk, de jongen apart op.
De baardagaampjes eten al vrij snel groenvoer. Belangrijk: sproei elke dag water over de jonge dieren, ze drinken dan veel. Voeg aan water en voer regelmatig vitaminen en mineralen toe en versterk, indien mogelijk, UV-licht (zie ‘inrichting terraria’). Ze zijn na 1 tot 2 jaar geslachtsrijp, maar een te snelle groei en voortplanting zijn af te raden.